Frankowicze pozywają Skarb Państwa

W ostat­nich mie­sią­cach fran­ko­wi­cze zde­cy­do­wa­nie trium­fu­ją w sądach w spo­rach z ban­ka­mi. Dane z sądów za ostat­ni kwar­tał 2021 roku poka­zu­ją, że w tych star­ciach są oni górą w aż oko­ło 96 pro­cen­tach spraw. Fran­ko­wi­cze zde­cy­do­wa­li się na dal­szy krok – część z nich wysto­so­wa­ła pozew prze­ciw­ko Skar­bo­wi Pań­stwa doma­ga­jąc się uzna­nia, że Skarb Pań­stwa odpo­wia­da za szko­dę ponie­sio­ną przez kre­dy­to­bior­ców, powsta­łą na sku­tek nie­zgod­nych z pra­wem dzia­łań lub zanie­chań jed­no­stek orga­ni­za­cyj­nych Skar­bu Pań­stwa, przy wyko­ny­wa­niu wła­dzy publicznej.

Jak twier­dzi rad­ca praw­ny Rado­sław Gór­ski, współ­au­tor pozwu gru­po­we­go: „Wła­dze pań­stwa nie podej­mo­wa­ły dzia­łań lub podej­mo­wa­ły dzia­ła­nia nie­ade­kwat­ne lub nie­od­po­wied­nie, by uchro­nić kon­su­men­tów przed powsta­niem szko­dy mimo, że  mia­ły peł­ną wie­dzę o wyso­kim ryzy­ku apre­cja­cji  walut obcych, dostęp do badań i ana­liz, jak i wie­lu ostrze­żeń wska­zu­ją­cych na real­ne ryzy­ko wystą­pie­nia kry­zy­su gospo­dar­cze­go, dostęp do badań wska­zu­ją­cych  na nie­sta­bil­ność walut, takich jak np. CHF wzglę­dem PLN  oraz do wystę­pu­ją­cych już w 2007 roku infor­ma­cji o roz­po­czę­ciu kry­zy­su gospo­dar­cze­go”.

Auto­rzy pozwu powo­łu­ją się m. in. na art. 76 Kon­sty­tu­cji, z któ­re­go wyni­ka, że wła­dze publicz­ne mają obo­wią­zek chro­nić kon­su­men­tów przed dzia­ła­nia­mi zagra­ża­ją­cy­mi m.in. bez­pie­czeń­stwu oraz przed nie­uczci­wy­mi prak­ty­ka­mi ryn­ko­wy­mi. Taka ochro­na powin­na być wpro­wa­dzo­na na pozio­mie ustawowym.

Ban­ki w pro­ce­sach bro­nią się m.in. twier­dze­niem, że prze­pi­sy pra­wa nie nakła­da­ły na nie szcze­gó­ło­wych obo­wiąz­ków infor­ma­cyj­nych wzglę­dem kon­su­men­tów, w związ­ku z czym nie czu­ły ani potrze­by, ani koniecz­no­ści obra­zo­wa­nia ryzy­ka kur­so­we­go i podej­mo­wa­nia dzia­łań odstra­sza­ją­cych kon­su­men­tów od tego typu pro­duk­tów. Prze­ciw­nie, w latach 2006–2008, kie­dy to udzie­lo­no więk­szość tego typu pro­duk­tów, mogli­śmy zaob­ser­wo­wać mnó­stwo reklam nisko­opro­cen­to­wa­nych kre­dy­tów CHF bez ostrze­żeń o jakim­kol­wiek ryzy­ku. W prak­ty­ce ban­ki w tam­tym okre­sie mia­ły nie­mal­że dowol­ność we wpro­wa­dza­niu ryzy­kow­nych roz­wią­zań w swo­ich pro­duk­tach, a zanie­cha­nia ze stro­ny Skar­bu Pań­stwa na polu ochro­ny kon­su­men­tów wyda­ją się być oczywiste.

Spra­wa ma szan­se na medial­ny roz­głos oraz na roz­bu­dze­nie na nowo dys­ku­sji o nie­uczci­wych prak­ty­kach ban­ków, któ­re for­mu­łu­jąc warun­ki tzw. kre­dy­tów fran­ko­wych m.in. wpro­wa­dza­ły nie­do­zwo­lo­ne zasa­dy usta­la­nia spłat rat kre­dy­tu, czy też nie­do­peł­nia­ły cią­żą­ce­go na nich obo­wiąz­ku infor­ma­cyj­ne­go. Nie­uczci­we prak­ty­ki ban­ków zosta­ły już sze­ro­ko opi­sa­ne w orzecz­nic­twie, któ­re wyjąt­ko­wo sprzy­ja fran­ko­wi­czom. Nie zale­ży się zatem dzi­wić, że coraz wię­cej z nich decy­du­je się na wal­kę z ban­ka­mi w sądzie.