Historyczna decyzja Sądu Najwyższego

Biu­ro Rzecz­ni­ka Finan­so­we­go prze­ka­za­ło infor­ma­cje o prze­ło­mo­wym wer­dyk­cie Sądu Naj­wyż­sze­go doty­czą­cym kre­dy­tów fran­ko­wych. Po zło­że­niu skar­gi nad­zwy­czaj­nej przez Rzecz­ni­ka Finan­so­we­go Sąd Naj­wyż­szy posta­no­wił uchy­lić pra­wo­moc­ny wyrok w spra­wie kre­dy­tu fran­ko­we­go i prze­ka­zał spra­wę do ponow­ne­go roz­po­zna­nia. Decy­zja ta sta­no­wi istot­ny pre­ce­dens w pra­wie kon­su­menc­kim i sygna­li­zu­je zmia­nę podej­ścia do pro­ble­ma­ty­ki kre­dy­tów indek­so­wa­nych do walut obcych.

Ochrona konsumentów na pierwszym planie

Sąd Naj­wyż­szy uwzględ­nia­jąc skar­gę nad­zwy­czaj­ną Rzecz­ni­ka Finan­so­we­go podzie­lił jego sta­no­wi­sko o naru­sze­niu kon­sty­tu­cyj­nej zasa­dy mak­sy­ma­li­za­cji ochro­ny kon­su­men­tów. W swo­jej decy­zji SN pod­kre­ślił zna­cze­nie ochro­ny praw kon­su­men­tów któ­rzy znaj­du­ją się w mniej korzyst­nej pozy­cji wobec insty­tu­cji finan­so­wych. Taka inter­pre­ta­cja pra­wa sta­no­wi waż­ny krok w kie­run­ku spra­wie­dli­we­go trak­to­wa­nia kredytobiorców.

Przypadek kredytu frankowego

Zagad­nie­nie doty­czy­ło klient­ki ban­ku któ­ra zacią­gnę­ła kre­dyt indek­so­wa­ny do walu­ty obcej zabez­pie­czo­ny hipo­te­ką. Po tym jak bank uznał że klient­ka nie wywią­zu­je się ze swo­ich zobo­wią­zań wypo­wie­dział umo­wę i doko­nał cesji wie­rzy­tel­no­ści. Następ­nie nowy wie­rzy­ciel wystą­pił do sądu z żąda­niem zapła­ty co skut­ko­wa­ło uwzględ­nie­niem jego powódz­twa w cało­ści. Taka sytu­acja posta­wi­ła kon­su­ment­kę w bar­dzo trud­nej pozy­cji gro­żąc utra­tą domu. To kolej­na gło­śna spra­wa Frankowa. 

Naruszenie prawa materialnego

Rzecz­nik Finan­so­wy wska­zał że orze­cze­nie sądu pierw­szej instan­cji rażą­co naru­sza­ło prze­pi­sy pra­wa mate­rial­ne­go oraz zasa­dy wol­no­ści i praw czło­wie­ka i oby­wa­te­la co dopro­wa­dzi­ło do zaskar­że­nia wyro­ku. Szcze­gól­nie pod­kre­ślo­na zosta­ła zasa­da zwią­za­nia pra­wem mię­dzy­na­ro­do­wym w tym Dyrek­ty­wą 93/13/EWG doty­czą­cą nie­uczci­wych warun­ków w umo­wach kon­su­menc­kich. Rzecz­nik Finan­so­we­go zazna­czył że sąd nie uwzględ­nił kon­su­menc­kie­go cha­rak­te­ru spra­wy oraz nie zba­dał z urzę­du waż­no­ści i uczci­wo­ści posta­no­wień umo­wy kre­dy­tu frankowego.

Kierunek na przyszłość

Decy­zja Sądu Naj­wyż­sze­go otwie­ra dro­gę do ponow­ne­go roz­po­zna­nia wie­lu spraw doty­czą­cych kre­dy­tów fran­ko­wych. Pod­kre­śla ona rów­nież obo­wią­zek sądów do dokład­nej ana­li­zy posta­no­wień umów kre­dy­to­wych pod kątem ich uczci­wo­ści i zgod­no­ści z pra­wem. Zda­niem Rzecz­ni­ka Finan­so­we­go, taka ana­li­za może dopro­wa­dzić do uzna­nia nie­któ­rych umów kre­dy­to­wych za nie­waż­ne, co z kolei mogło­by wpły­nąć na wyga­śnię­cie hipo­tek zabez­pie­cza­ją­cych spła­tę kre­dy­tów. Jest to waż­ny sygnał dla kre­dy­to­bior­ców, ban­ków oraz sys­te­mu praw­ne­go, pod­kre­śla­ją­cy koniecz­ność ochro­ny kon­su­men­tów przed nie­uczci­wy­mi prak­ty­ka­mi ryn­ko­wy­mi. Będzie to mia­ło zna­czą­cy wpływ na korzyst­ne sta­ty­sty­ki w pro­ce­sach frankowych.